Wiosenne alergie u dzieci – jak je rozpoznać i skutecznie łagodzić?

Czym są wiosenne alergie u dzieci?

Wiosenne alergie u dzieci to reakcja układu odpornościowego na kontakt z pyłkami. Już od końca zimy, a zwłaszcza na początku wiosny, pyłki drzew, krzewów, a potem także traw i chwastów zaczynają unosić się w powietrzu. Dostają się do organizmu przez nos, gardło, oczy, osiadają również na skórze. Organizm dziecka traktuje je jak wroga i reaguje stanem zapalnym – mimo że same pyłki nie stanowią żadnego zagrożenia. To układ odpornościowy wykazuje nadreaktywność.

Wiosenne alergie u dzieci — objawy

Intensywność objawów może być bardzo różna. Charakterystyczne dla wiosennych alergii u dzieci są:

• katar sienny – wodnisty wyciek z nosa, któremu często towarzyszy kichanie, świąd nosa, a niekiedy także uczucie zatkanego nosa;
  

• świąd oczu – oczy w kontakcie z alergenem ulegają podrażnieniu, stają się zaczerwienione, swędzą i łzawią; skóra powiek i okolice oczu mogą być dodatkowo opuchnięte i zaczerwienione;
  

• kaszel – suchy, uporczywy, pojawiający się głównie rano, wieczorem lub podczas aktywności na świeżym powietrzu, ewentualnie tuż po powrocie ze spaceru.
  

Jak widać, objawy te łatwo pomylić z infekcją wirusową. Jak zatem odróżnić wiosenne alergie od przeziębienia?

Po pierwsze – alergia nie powoduje podwyższonej temperatury ciała. Po drugie – objawy mają ciągły, jednostajny charakter i nie mijają z czasem, w przeciwieństwie do infekcji, której przebieg zazwyczaj zaczyna się od narastania symptomów, a następnie ich stopniowego ustępowania. W przypadku alergii objawy mogą nasilać się po przebywaniu na zewnątrz, szczególnie wśród zieleni.

Jedno jest pewne, nie warto bagatelizować objawów alergii. Zdecydowanie lepiej skonsultować się z lekarzem, który pokieruje dalszą diagnostyką i – jeśli zajdzie potrzeba – wdroży odpowiednie leczenie.

Diagnostyka – jak potwierdzić alergię u dziecka?

Jeśli zauważasz, że objawy przypominające alergię pojawiają się u dziecka każdej wiosny, warto zacząć je notować. Zapisz, w którym tygodniu lub miesiącu zaczyna się katar, jak długo trwa, jakie leki zostały podane i czy przyniosły ulgę. Takie obserwacje będą bardzo pomocne podczas wizyty u lekarza.

Z dobrze przygotowanymi notatkami warto udać się do alergologa, który zleci odpowiednie badania. U starszych dzieci, zazwyczaj powyżej 5 roku życia, możliwe jest wykonanie testów skórnych. U młodszych lub w sytuacjach, gdy testy skórne są niewskazane, dostępne są również testy z krwi, pozwalające na oznaczenie poziomu swoistych przeciwciał IgE.

Zdarza się jednak, że wyniki badań nie są jednoznaczne – dziecko może mieć objawy, mimo że testy nie wskazują wyraźnego uczulenia na konkretny alergen. W takich przypadkach to właśnie obserwacje rodzica i zależność między pojawieniem się objawów a kontaktem z alergenem stają się kluczowe dla postawienia rozpoznania i rozpoczęcia leczenia.

Wczesne rozpoznanie i przeciwdziałanie objawom alergii ma ogromne znaczenie. Nieleczona alergia może prowadzić do powikłań, takich jak przewlekłe zapalenie zatok czy rozwój astmy w późniejszym wieku.

Jak skutecznie łagodzić objawy alergii u dzieci?

Niestety, nie jesteśmy w stanie całkowicie usunąć alergenów z otoczenia dziecka. Jedyne, co możemy zrobić, to starać się ograniczyć ich ilość i zmniejszyć ekspozycję.

Jeśli dziecko ma wyjątkowo silne objawy alergii – lepiej zrezygnować ze spaceru. Spacerowanie z łzawiącymi oczami i cieknącym katarem to żadna przyjemność. Warto pamiętać, że pylenie jest najbardziej intensywne rano i we wczesnych godzinach popołudniowych. Lepiej wybrać się na spacer wieczorem, a najlepiej po deszczu, kiedy stężenie pyłków w powietrzu jest znacznie niższe.

Po powrocie do domu dobrze jest umyć dziecku twarz i ręce, a także całkowicie zmienić ubranie, w którym przebywało na zewnątrz – pyłki bardzo łatwo osadzają się na tkaninach. W pokoju dziecka warto ustawić oczyszczacz powietrza i ograniczyć otwieranie okien w ciągu dnia. Wietrzenie najlepiej zaplanować na noc, gdy pylenie jest znacznie słabsze. Dobrze jest również zrezygnować z suszenia prania na zewnątrz, aby uniknąć osadzania się pyłków na ubraniach.

Bardzo ważne jest także systematyczne przyjmowanie leków, które przepisał lekarz. Jeśli preparaty nie przynoszą oczekiwanego efektu, warto skonsultować się ponownie – nie każdy lek działa tak samo na każde dziecko. Czasem potrzeba kilku prób, by znaleźć ten skuteczny.

Gdy mamy już potwierdzenie, że dziecko cierpi na alergię sezonową, leki należy zacząć podawać, zanim objawy się nasilą. Działanie z wyprzedzeniem przynosi zdecydowanie lepsze rezultaty i pozwala uniknąć wielu nieprzyjemnych dolegliwości.