A przecież możemy to zmienić! To od nas, rodziców, zależy, jak szerokie horyzonty będą miały nasze dzieci i czy odważą się realizować swoje pasje. Jak to zrobić? Jak wspierać rozwój pasji córki ponad stereotypami płciowymi?
Wychowanie w stereotypach
Pierwsze stereotypy zaczynają dochodzić do głosu już od chwili narodzin dziecka. Dziewczynki ubierane są w różowe ubranka i otaczane pluszowymi misiami, chłopcy natomiast ubierani na niebiesko dostają zabawki uznawane za bardziej „chłopięce”. Z każdym rokiem życia stereotypy coraz mocniej zaznaczają swoją obecność. Lalki, zabawkowe kuchnie i odkurzacze to produkty, które w reklamach bardzo często kierowane są właśnie do dziewczynek. Choć powoli zaczynają być widoczne zmiany w tej narracji, to pokolenie obecnych nastolatek doskonale pamięta przekaz, w którym księżniczki czekały na ratunek, a bohaterami przygód byli niemal wyłącznie chłopcy. Dopiero od niedawna w bajkach pojawiają się silne kobiety, które same podejmują decyzje i walczą o swoje.
Mimo to w sklepach z zabawkami wciąż widoczny jest wyraźny podział na półki „dla chłopców” i „dla dziewczynek”. Wszystko to od najmłodszych lat kształtuje wyobrażenie dziecka o tym, co wolno, a czego „nie wypada” robić dziewczynce i chłopcu. Tak właśnie tworzą się schematy postrzegania świata, czyli stereotypy, które finalnie ograniczają wybory nie tylko dziewczynek, ale również chłopców. Jeśli rodzice nie zaczną od początku traktować dzieci równo, nie narzucając im ról wynikających z płci, utrwalą schematy, które mogą blokować rozwój i wolność wyboru w przyszłości.
Jak stereotypy płciowe wpływają na dziewczęta?
Stereotypy płciowe mają ogromny wpływ na to, jak dziewczynki postrzegają siebie i swoje możliwości. Dorastając w przekonaniu, że ich rolą jest być cicho, zachowywać się grzecznie i troszczyć się o innych, mogą z czasem rezygnować z aktywności, które wymagają odwagi, rywalizacji czy asertywnego podejścia.
Takie schematyczne przekazy sprawiają, że dziecko stopniowo zaczyna dostosowywać się do oczekiwań społecznych. Co gorsza, dziewczynki wychowywane w ten sposób często nawet nie zdają sobie sprawy, że coś zostało im odebrane, że ich wybory i możliwości zostały ograniczone na pewnych etapach życia. Konsekwencje są długofalowe: wpływają nie tylko na wybór zainteresowań, ale też na pewność siebie czy podejmowanie decyzji dotyczących przyszłej ścieżki zawodowej.
Stereotypy oddziałują również na relacje rówieśnicze. Dziewczynki z „chłopięcymi” zainteresowaniami oraz chłopcy z pasjami uznawanymi za „dziewczęce” często spotykają się z krytyką lub wyśmiewaniem. W efekcie dzieci, zamiast rozwijać swoje talenty i pielęgnować mocne strony zaczynają rezygnować z tego, co sprawia im radość, by lepiej dopasować się do społecznych oczekiwań.
Jak wspierać córkę w rozwijaniu pasji ponad stereotypami płciowymi?
Nie ma chyba lepszej odpowiedzi na to pytanie niż: być obok, nie oceniać i wspierać. Nie wyśmiewać, nie podważać, lecz towarzyszyć w odkrywaniu świata. Zapewniając córce dostęp do różnorodnych doświadczeń, od sportu, przez muzykę, aż po zajęcia techniczne czy naukowe, dajemy jej szansę, by sama odkryła to, co sprawia jej największą radość. Bo pasja nie ma płci. Na rynku wydawniczym znajdziemy również wiele inspirujących książek o kobietach, które przełamywały schematy i udowadniały, że mogą podążać własną drogą. Lektura takich historii to doskonały sposób, by pokazać córce, że niezależnie od stereotypów ma prawo rozwijać swoje zainteresowania.
Jeśli na swojej drodze córka zetknie się z krytyką za decyzje sprzeczne ze stereotypami, musi wiedzieć, że w domu ma silne i realne oparcie w najbliższych.
Rolą rodziców jest pokazywanie dzieciom, że pasje i marzenia nie mają płci, a każdy może odkrywać i pielęgnować swoje talenty, niezależnie od tego, czy wpisują się one w utarte schematy.
Mikroświat, z jakim dziewczynka spotyka się we własnym domu i rodzinie, od urodzenia kształtuje jej sposób patrzenia na świat. Jeśli zadbamy o to, by nasze zachowania były wspierające i wolne od stereotypów, dzieci niezależnie od płci, nauczą się analizować społeczeństwo szerzej i odważniej. Szybko zaczną dostrzegać nierówności płciowe, a jednocześnie budować swoje życie w zgodzie z tym, co naprawdę je interesuje i inspiruje. To właśnie dzięki nam będą miały odwagę wyjść poza schematy i realizować swoje pasje w pełni.
