Ciało człowieka składa się w 80% z wody, ciało dziecka w ok. 75%. Zachowanie odpowiedniego poziomu nawodnienia organizmu jest zatem bardzo ważne dla prawidłowego funkcjonowania człowieka. Organizm nawadnia nie tylko woda, bo do spożywanych w ciągu dnia płynów należą też zupy, mleko czy nawet owoce i warzywa, ale wodą najłatwiej i najszybciej da się nawodnić. Maluchy ze względu na to, że są bardzo ruchliwe, przez co latem szybko się pocą, są też bardziej narażone na odwodnienie. Do odwodnienia u dziecka dochodzi bardzo szybko.
Odwodnienie u dziecka - objawy
- zmiany w zachowaniu malca – rozdrażnienie, osłabienie, apatia, senność,
- zapadnięte oczy,
- suche śluzówki (wargi, język, jama ustna),
- ochrypły głos,
- płacz bez łez,
- dziecko nie sika ani nie robi kupki lub oddaje mocz bardzo rzadko i w małej ilości,
- sucha skóra, która po lekkim uszczypnięciu bardzo wolno odzyskuje swój kształt,
- zapadnięte ciemiączko u niemowląt,
- zaburzenia rytmu serca,
- utrata przytomności.
Odwodnienie u dziecka – stopnie odwodnienia
Objawy te nie występują jednak wszystkie na raz, ale w miarę postępowania odwodnienia pojawiają się kolejne z nich. Wyróżnia się 3 stopnie odwodnienia organizmu:
- odwodnienie lekkie – utrata 1% masy ciała i do 5% wody – objawy to silne pragnienie i wysuszone śluzówki jamy ustnej.
- odwodnienie umiarkowane – utrata do 4 proc. masy ciała i do 10% wody – dziecko oddaje bardzo małą ilość moczu, jest osłabione, ma przyspieszony rytm serca i opóźniony nawrót kapilarny.
- odwodnienie ciężkie – utrata ok. 10 proc. masy ciała i do 15% wody – malec nie sika, ma przyspieszony oddech i rytm serca, podwyższone ciśnienie krwi, skóra staje się zimna i lepka, po uszczypnięciu nie powraca do pierwotnego stanu, dziecko jest bardzo osłabione, senne, „przelewa się przez ręce”.
Oprócz obserwacji objawów stopień odwodnienia można ocenić za pomocą dwóch sposobów:
- nawrót kapilarny – należy dość silnym uściskiem zacisnąć i przytrzymać dwoma palcami płytkę paznokcia przez ok. 5 sekund tak, aby zbladła. Jeśli po puszczeniu jej w ciągu 2 sekund nie wróci ona do pierwotnego koloru oznacza to odwodnienie na poziomie umiarkowanym lub ciężkim.
- elastyczność skóry – weź skórę dziecka pomiędzy palec wskazujący i kciuk, naciśnij i puść. Jeśli w ciągu 2 sekund nie odzyska ona swojego kształtu oznacza to odwodnienie na poziomie umiarkowanym lub ciężkim.
Odwodnienie u dziecka – przyczyny
Woda do organizmu jest dostarczana wraz z pożywieniem oraz wdychana z powietrza. Człowiek traci ją w naturalny sposób oddając mocz i kał, oddychając i pocąc się.
Odwodnienie pojawia się więc wtedy, gdy do organizmu jest dostarczana zbyt mała ilość wody (jeśli maluch za mało pije lub wilgotność powietrza jest zbyt niska) i/lub gdy dochodzi do jej zbyt dużej utraty w wyniku np. biegunki lub intensywnego pocenia się.
Latem przyczyną odwodnienia u dziecka najczęściej jest nadmierne pocenie się i niewystarczające uzupełnianie utraconych płynów. Gdy jest gorąco maluch nie ma również ochoty na jedzenie, więc dostarcza organizmowi również mniejsze ilości innych oprócz wody płynów.
Do odwodnienia może doprowadzić również infekcja, o którą nie trudno nawet w bardzo ciepłe dni. Organizm dziecka jest wtedy osłabiony, maluch nie ma apetytu, może pojawić się gorączka, wymioty lub biegunka.
Odwodnienie u dziecka – co robić?
Jeśli zauważysz u malca pierwsze objawy odwodnienia natychmiast podaj mu wodę do picia. Wystarczy, że wypije kilka niedużych łyczków. Podawaj mu ją często w małych ilościach. Możesz podawać też herbatki owocowe lub ziołowe o temperaturze pokojowej. Dzieciom powyżej 3. roku życia posłodź je miodem. W aptekach dostępne są również preparaty z elektrolitami, które warto mieć w swojej domowej apteczce. Mają one jednak charakterystyczny słonawy smak i nie każde dziecko będzie chciało je wypić. Jeśli Twój maluch odmawia ich picia nie zmuszaj go, wystarczy woda lub delikatna herbatka. Najważniejsze, aby pił często.
Jeśli malec odmawia picia, jest apatyczny lub rozdrażniony i pojawiają się inne objawy odwodnienia nie czekaj tylko jak najszybciej skontaktuj się z lekarzem. Być może konieczne okaże się podawanie płynów nawadniających dożylnie. Lekarz zdiagnozuje też przyczynę odwodnienia i zaleci odpowiednie leczenie.
ZOBACZ TAKŻE:
5 sposobów jak ochłodzić malucha w upał: lato z dzieckiem w domu!>>
Uwaga na upały - udar cieplny nie tylko na słońcu!>>
