Najczęstsze choroby wieku przedszkolnego i jak im zapobiegać

Niestety, wiek przedszkolny niesie także ze sobą wzrost zapadalności na różnego typu choroby. Chorowanie dziecka chodzącego do przedszkola jest nieuniknione i spotyka się z tym każde dziecko i każdy rodzic.

Zazwyczaj wystarczy kilka dni dziecka w nowym środowisku i już pojawia się katar, kaszel, gorączka lub inne dolegliwości. Nie można tego traktować jako coś nadzwyczajnego, jest to bowiem zjawisko całkowicie normalne. To efekt kontaktowania się dziecka ze zwiększoną liczbą innych dzieci, co zwiększa prawdopodobieństwa kontaktu z czynnikami chorobotwórczymi.

Dlaczego przedszkolaki chorują? Z jakimi chorobami najczęściej spotykają się dzieci w przedszkolu? Jak sobie radzić z „przedszkolnymi” infekcjami?

Dlaczego przedszkolaki częściej zapadają na różnego rodzaju choroby?

Układ odpornościowy w trakcie pierwszych lat życia dopiero „uczy się” rozpoznawać i zwalczać różne drobnoustroje chorobotwórcze. Dodatkowo środowisko przedszkolne wyjątkowo sprzyja rozprzestrzenianiu się różnego rodzaju chorób - zabawa wspólnymi zabawkami, dotykanie tych samych powierzchni, przebywanie z wieloma dziećmi w jednym pomieszczeniu.

Większość chorób wieku przedszkolnego rozprzestrzenia się drogą kropelkową, tak więc wystarczy, że zainfekowane już dziecko zakaszle raz czy drugi, droga kropelkowa zakażania jest dla wirusów i bakterii niczym szeroka autostrada.

Z jakimi chorobami najczęściej spotykają się dzieci w przedszkolu?

Do najczęstszych chorób dzieci w wieku przedszkolnym należą:

• Grypa i infekcja paragrypowe – te choroby są często mylone ze zwykłym przeziębieniem. Ich podstawowymi objawami są: wysoka gorączka, ogólne rozbicie i osłabienie;
• Zapalenie ucha środkowego – podstawowe symptomy: ostry i uciążliwy ból ucha, gorączka;
• Gorączka trzydniowa (tzw. trzydniówka) – często spotykana infekcja wirusowa, objawy: nagła wysoka gorączka, która po kilku dniach sama ustępuje, drobna wysypka po okresie gorączkowania;
• Infekcje żołądkowo-jelitowe - dolegliwości powodowane przez wirusy i rotawirusy jelitowe pospolite w grupach dzieci, najczęstsze objawy: biegunka, wymioty, często także temperatura;
• Mononukleoza dziecięca – wywołuje ją wirus Epsteina-Barr (wirus EBV). Nie bez powodów jest nazywana chorobą pocałunków (zaraźliwa przez bezpośredni kontakt z dzieckiem zarażonym). Jej objawy są bardzo podobne do objawów anginy bakteryjnej, stąd często te dwie infekcje bywają mylone. Wczesne objawy są mylone ze zwykłym przeziębieniem (stan podgorączkowy, złe samopoczucie, spadek apetytu, bóle głowy). Po kilku dniach: wysoka, długotrwała gorączka (nawet do 3 tygodni), silny ból gardła, białawy nalot na migdałkach, powiększone węzły chłonne, znaczne powiększenie wątroby i śledziony (dziecko często ściąga ubranie zapinane w pasie), także nudności i wymioty;
• Angina – ostre zapalenie gardła i migdałków podniebiennych (często jest to zakażenie bakteriami z grupy paciorkowców). Objawy: nagła, wysoka gorączka, silny ból gardła uniemożliwiający połykanie, powiększone węzły chłonne, intensywny biały nalot na migdałkach przy braku kataru i kaszlu.

Uwaga!

Często katar, kaszel i łzawienie oczu  jest rozpoznawane jako początek infekcji wirusowej u dziecka, a w rzeczywistości są to objawy alergii. Zwłaszcza wiosną, gdy w powietrzu unosi się wiele alergenów, możliwe jest nasilenie tego typu objawów niepowodowane  przez wirusy. Objawy alergii mogą nasilać się w czasie pobytu w przedszkolu, gdy znajduje się ono w pobliżu  terenów  zielonych. Pobyt przedszkolaka na placach zabaw obsadzanych alergizującymi roślinami w połączeniu z pyleniem może stać się przyczyną zaostrzenia objawów alergii.

Jak sobie radzić z „przedszkolnymi” infekcjami ?

Najważniejsza jest profilaktyka zachorowania! Jak to zrobić?

• Należy dbać o zdrowy styl życia dziecka: odpowiednia ilość snu, zbilansowany czas aktywności i odpoczynku;
• Zdrowa, zbilansowana dieta bogata w warzywa i owoce, bardzo uboga w jedzenie typu „fast food”;
• Dziecko powinno być zachęcane do aktywności fizycznej na świeżym powietrzu;
• Powietrze w pomieszczeniach gdzie przebywa przedszkolak powinno być regularnie nawilżane, zwłaszcza w sezonie grzewczym.

Co jeszcze jest ważne?

Bardzo ważny jest stały kontakt z przedszkolem z uwagi na konieczność komunikowania personelowi przedszkolach np. o alergii dziecka, czy zauważonych niepokojących objawach.

Szybki przepływ istotnych informacji między rodzicami przedszkolaka a personelem placówki ułatwia szybką reakcję w przypadku problemów zdrowotnych i niwelują prawdopodobieństwo rozprzestrzeniania się chorób.

Wiek przedszkolny to także zwiększone prawdopodobieństwo zachorowania na tzw. choroby zakaźne wieku dziecięcego, takie jak:

• Odra – wysoka gorączka, katar, kaszel, światłowstręt; wysypka w postaci drobnych, jasnych plamek z czerwoną obwódką;
• Różyczka – objawy podobne do grypy, potem drobna wysypka i powiększenie węzłów chłonnych;
• Ospa wietrzna -  wysoka gorączka, swędząca wysypka, która przekształca się w pęcherzyki wypełnione płynem;
• Świnka, czyli choroba ślinianek przyusznych – podstawowy objaw: bolesny obrzęk ślinianek, temperatura, nudności, bóle brzucha;
• Szkarlatyna – gorączka, nudności, wymioty, ból gardła i brzucha, rumień na policzkach i czerwona wysypka na tułowiu, w zgięciach łokci i kolan, w pachwinach i na pośladkach.

W kontekście chorób zakaźnych wieku dziecięcego wyjątkowo mądrą zasadą jest stosowanie szczepień, które skutecznie chronią przed większością z nich. W Polsce niektóre ze szczepień są obowiązkowe – między innymi przeciw takim chorobom jak: odra, świnka i różyczka.

Szczepionki przeciwko tym chorobom są bezpłatne i odbywają się u dzieci według tzw. kalendarza szczepień. Niestety nie ma natomiast szczepionek przeciwko szkarlatynie czy mononukleozie. Jedynym więc sposobem na uchronienie dziecka przed zachorowaniem jest zapobieganie kontaktom z chorymi.

Pamiętaj!

Wszystkie wymienione wyżej choroby dziecięce wymagają wizyty u pediatry. Do lekarza należy zgłosić się już po zaobserwowaniu pierwszych niepokojących objawów u pociechy, czyli np. wysypki lub dolegliwości grypopodobnych. Wiele chorób zakaźnych grozi poważnymi powikłaniami, dlatego nie wolno ich lekceważyć. Tylko lekarz jest też w stanie właściwie zdiagnozować schorzenie oraz zalecić odpowiednie leczenie. Warto też pamiętać, że maluch z rozpoznaną chorobą zakaźną powinien bezwzględnie pozostać w domu, aby nie dopuścić do dalszego rozprzestrzeniania się czynnika chorobotwórczego.