Autor zdjęcia/źródło: Med Polonia
Pierwsze aparaty ultrasonograficzne pojawiły się w szpitalach około 40 lat temu. Wcześniej ocena stanu zdrowia płodu była uzależniona przede wszystkim od wyników badań krwi i moczu czy RTG. Dziś sytuacja się zmieniła – zaawansowana technologia sprawia, że w trakcie ciąży maleństwo można bardzo dokładnie przebadać.
Zaglądamy do brzucha mamy
Niektórzy rodzice obawiają się, że badania ultrasonograficzne mogą być szkodliwe dla zdrowia i z tego powodu zaniedbują ich wykonywanie. Zupełnie niesłuszne, bo przeprowadza się je wykorzystując specjalistyczne, bardzo czułe urządzenia, które wysyłają fale ultradźwiękowe bezpieczne zarówno dla przyszłej mamy, jak i dziecka.
Takie badanie jest zupełnie bezbolesne i nie trwa długo – zwykle około 15-20 minut. Podczas niego kobieta musi się położyć na wznak, ale jeśli maleństwo ułoży się w pozycji utrudniającej ocenę, lekarz poprosi ją o zmianę pozycji. – Najpierw na brzuch pacjentki nakładamy specjalny żel, który ułatwia przewodzenie ultradźwięków. Następnie przesuwamy po nim w różnych kierunkach specjalną głowicę wysyłającą fale ultradźwiękowe. Odbijają się one od narządów wewnętrznych i wracają do głowicy, a aparatura przetwarza je na obraz, który można obserwować na ekranie – wyjaśnia dr n. med. Agnieszka Szafińska-Dolata z poznańskiego szpitala Med Polonia.
Tu jest rączka, tu serduszko…
Wielu przyszłych rodziców badanie USG traktuje jako okazję do zobaczenia swojej pociechy jeszcze przed narodzinami. Z tego powodu coraz częściej poza klasycznym badaniem USG 2D, które generuje obraz czarno-biały, dość niewyraźny dla niewprawnego oka, decydują się również na USG 3D/4D. Te ostatnie są dla nich dużym przeżyciem, bo podczas nich ogląda się obraz trójwymiarowy, dzięki czemu można zobaczyć maluszka bardzo dokładnie, a nawet dostrzec, jak ziewa czy ssie kciuk – prawie jak na zdjęciu. Warto jednak pamiętać, że podstawowym celem wykonywania USG jest sprawdzenie, jak przebiega ciąża, a choć dla osoby, która nie jest w tym kierunku wyszkolona obraz 2D wydaje się nieczytelny, to doświadczony lekarz uzyskuje z niego wiele cennych informacji. Dlatego wybierając ginekologa prowadzącego ciążę warto dowiedzieć się, jakie ma kwalifikacje i uprawienia, a także sprawdzić, czy posiada certyfikat Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie wykonywania badań ultrasonograficznych w położnictwie i ginekologii.
Maluch dokładnie przebadany
Jeśli ciąża przebiega prawidłowo, USG wykonuje się zwykle dwa-trzy razy i łącznie ocenia się w ten sposób kilkadziesiąt parametrów. W zależności od tego, w którym momencie badanie jest przeprowadzane, umożliwia ono potwierdzenie ciąży, określenie dokładnego wieku płodu, zweryfikowanie, czy mamy do czynienia z ciążą pojedynczą czy mnogą, a później także ustalenie płci dziecka. To jednak nie jedyne informacje, jakich dostarcza ultrasonograf – w ten sposób uzyskuje się także wiedzę na temat przebiegu ciąży i rozwoju maleństwa. – Podczas USG wykonywanego w trakcie ciąży badamy, czy poszczególne części ciała oraz narządy wewnętrzne dziecka rozwijają się prawidłowo. Możemy sprawdzić, jak umiejscowione jest łożysko i skontrolować ilość wód płodowych – mówi dr n. med. Agnieszka Szafińska-Dolata z poznańskiego szpitala Med Polonia. Za pomocą ultrasonografu można przeprowadzić także bardziej specjalistyczne testy, na przykład badanie Dopplera. Obrazuje ono ukrwienie poszczególnych struktur płodu i przepływ krwi, także w mniejszych naczyniach, niewidoczny podczas standardowego USG. W ten sposób można wykryć między innymi nieprawidłowości w rozwoju układu krwionośnego.
– Badania prenatalne już w trakcie ciąży pozwalają z dużą dokładnością ocenić, czy maluszek jest zagrożony wystąpieniem chorób genetycznych lub wad wrodzonych. To bardzo ważne, bo wiele z nich można leczyć już w brzuchu mamy lub tuż po narodzinach – podkreśla dr n. med. Agnieszka Szafińska-Dolata z poznańskiego szpitala Med Polonia. Polskie Towarzystwo Ginekologiczne podkreśla, że badaniom prenatalnym powinny się poddawać wszystkie kobiety w ciąży, niezależnie od wieku. Właśnie dlatego w ciągu tych wyjątkowych dziewięciu miesięcy nie można zaniedbywać wizyt u ginekologa i zlecanych przez niego testów.
