Witaminy są niezbędne do prawidłowego wzrostu i rozwoju każdego dziecka. Możemy je dostarczać wraz ze zrównoważoną dietą i poprzez suplementację. Pod koniec maja, z truskawkami, zaczyna się sezon na owoce i warzywa rosnące na polach, powoli dojrzewające w słońcu. Warto więc korzystać z ich dobrodziejstw w sezonie, kiedy są najbardziej smaczne i wartościowe.
CZYTAJ TAKŻE:
Od kiedy bób dla dziecka? Rozszerzanie diety niemowlaka KROK PO KROKU>>
Których witamin potrzebuje małe dziecko?
Małe dziecko potrzebuje wszystkich witamin, jednak z całej listy kilka jest wyjątkowo ważnych.
- Witamina A – odpowiada za odporność i wzrok dziecka oraz ma wpływ na skórę, włosy i paznokcie. Jej niedobór może się objawiać jako “kurza ślepota”, szorstka skóra i włosy oraz łamliwe paznokcie.
Najwięcej witaminy A znajduje się w produktach pochodzenia zwierzęcego: tłustych rybach i tranie, wątróbce, żółtkach jaj oraz w mleku i jego przetworach. Te produkty są dostępne przez cały rok i powinny mieć stałe miejsce w jadłospisie dziecka. W produktach roślinnych wit. A występuje jako beta-karoten (prowitamina) i najwięcej zawierają jej owoce i warzywa w kolorach czerwonych, pomarańczowych i zielonych: marchew, dynia i pomidory. Z młodą marchewką lepiej jeszcze chwilę poczekać (nowalijki zawierają dużo szkodliwych azotynów), ale zdecydowanie łatwiej teraz o pomidory i dynię (lub ich przetwory). Warto pamiętać, że wit. A rozpuszcza się w tłuszczu więc do marchewki, dyni i pomidorów warto dodać masło lub oliwę.
- Witaminy z grupy B - są konieczne do prawidłowego rozwoju mózgu dziecka. Ich odpowiednia podaż niezbędna jest do funkcjonowania pamięci i koncentracji. Tiamina (wit. B1) jest konieczna do metabolizmu węglowodanów, a wit. B12 bierze udział w procesie krwiotwórczym, wspomaga pracę układu nerwowego i przewodu pokarmowego. Niedobór tej witaminy może prowadzić do niedokrwistości złośliwej, zmian w układzie nerwowym i problemów z błoną śluzową żołądka.
Świetnym źródłem witamin z grupy B są: ryby, jaja, wątróbka i nabiał oraz orzechy, szpinak i rośliny strączkowe. Wszystkie są dostępne przez cały rok i w miarę rozszerzania diety dziecka należy wprowadzać je diety malucha. Sporo wit. B5 znajduje się szczególnie lubianych przez dzieci czereśniach!
CZYTAJ TAKŻE:
Pasty na tosty BEZ awokado: 2 przepisy na wegetariańskie pasty do kanapek dla dzieci i dorosłych>>
- Witamina C – jest konieczna do tworzenia (syntezy) nowych komórek w organizmie. Jest niezbędna do wchłaniania żelaza z jedzenia, uszczelnia naczynia krwionośne i pomaga w gojeniu się ran. Jest też konieczna dla prawidłowej odporności. Niedobór witaminy C może prowadzić do szkorbutu.
Gdzie jest najwięcej witaminy C? W aronii, czarnej porzeczce, truskawkach, malinach, czerwonej papryce, natce pietruszki i owocach cytrusowych.
Pod koniec maja i w czerwcu jest sezon truskawkowy. Jeśli tylko maluchy nie mają na nie alergii (chociaż większość alergii kojarzonych z truskawkami dotyczy chemii rolniczej, a nie samych owoców), podawaj je dziecku świeże, w formie mlecznych koktajli, smoothie z naturalnym jogurtem czy jako dodatek do naleśników, pancaków, z ryżem itp. Kiedy kończą się truskawki, pojawiają się jagody i maliny, porzeczki...
CZYTAJ TAKŻE:
Rozszerzanie diety niemowlaka: Od kiedy maliny dla dziecka?>>
Od kiedy truskawki dla dziecka? Owoce sezonowe w diecie niemowlaka>>
- Witamina D – zapotrzebowanie dzieci na tę witaminę jest 4 razy większe niż osób dorosłych. Odpowiedni poziom wit. D w organizmie jest niezbędny do zapewnienia prawidłowego rozwoju kości wzrostu dziecka. Jej niedobór grozi dzieciom i młodzieży krzywicą, czyli chorobą objawiającą się krzywmi kości.
Źródłem witaminy D są produkty pochodzenia zwierzęcego: tłuste ryby oraz mleko i jego przetwory. Organizm człowieka potrafi sam wytwarzać wit. D – potrzebuje do tego trochę słońca. Do zapewnienia odpowiedniej dawki witaminy D wystarczy kilkunastominutowa ekspozycja twarzy i ramion na słońce. Latem, podczas dłuższego przebywania dziecka na słońcu, należy zabezpieczać jego skórę kremami z filtrami UVA i UVB. W miesiącach zimowych zalecane jest suplementowanie wit. D, ale po oznaczeniu jej wysokości w organizmie. Nadmiar wit. D w organizmie dziecka jest bardzo niebezpieczny i grozi uszkodzeniem nerek.
- Witamina E – jest silnym antyutleniaczem, zapobiega tworzeniu się skrzepów w naczyniach krwionośnych oraz umożliwia dostarczanie składników odżywczych do komórek.
Witaminę E znajdujemy głownie w: szpinaku, pestkach dyni, orzechach laskowych, natce pietruszki i papryce. Nie są to produkty, za którymi przepadają najmłodsi, ale można starać się przemycać je w zupach i warzywno-owocowych smoothie, zawsze z dodatkiem odrobiny tłuszczu (najlepiej bez smaku).
- Witamina K – odpowiada przede wszystkim za prawidłową krzepliwość krwi, a jej niedobór u noworodków i niemowlaków może powodować krwawienia. Problematyczne jest to, że to właśnie najmniejsze dzieci narażone są na niedobór wit. K, dlatego, że w czasie ciąży ma ona utrudniony przepływ przez łożysko, a zaraz po urodzeniu organizm dziecka potrzebuje jej dużo. Pokarm matki również jest ubogi w tę witaminę, dlatego maluszki często wymagają podawania wit. K jeszcze w szpitalu – o dawkach decyduje lekarz. Dorośli dostarczają sobie wit. K wraz z dietą bogatą w: wątróbkę, pomidory, rośliny strączkowe i truskawki.
Jak zachęcać dzieci do jedzenia sezonowych warzyw i owoców? Dzieci uczą się poprzez obserwowanie dorosłych. Jeśli rodzice jedzą owoce, bedą po nie sięgały i dzieci.
CZYTAJ TAKŻE:
Rodzicu: pamiętaj o śniadaniu dla swojego dziecka! TOP 10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA I STYLU ŻYCIA>>
