Autor zdjęcia/źródło: Pexels, Jonathan Borba
Pierwsze tygodnie po cesarskim cięciu, to zmaganie się z identycznymi dolegliwościami jak po poradzie naturalnym, czyli z ogólnym zmęczeniem (czasem nawet wyczerpaniem), skurczami macicy, bolesnością i obrzmieniem piersi i połogowym krwawieniem z dróg rodnych.
Po porodzie siłami natury najważniejsza jest higiena krocza, pocesarskim cięciu natomiast oprócz higieny krocza konieczna jest szczególna dbałość o ranę pooperacyjną w czasie całego procesu jej gojenia.
Jak wygląda brzuch po cesarce?
Cesarskie cięcie będące jedną z metod rozwiązania ciąży, pozostawia po sobie specyficzne ślady na ciele kobiety, szczególnie w obszarze brzucha. Jak wygląda brzuch po CC?
Pociążowy brzuch, bez względu od rodzaju porodu, bywa wystający a skóra na brzuchu – zwiotczała. Dopiero w ciągu kolejnych tygodni macica stopniowo się obkurcza, a rozciągnięta skóra powoli odzyskuje swoją elastyczność. Czasami zmienia się wygląd i kształt pępka.
W przypadku cesarskiego cięcia natomiast bezpośrednio po operacji brzuch może być opuchnięty, tkliwy i bolesny, a obecność rany pooperacyjnej to jedna z najbardziej oczywistych różnic w porównaniu z brzuchem po porodzie naturalnym.
Jak pielęgnować ranę po cesarskim cięciu?
Po cesarskim cięciu na ranę na podbrzuszu zakłada się specjalny opatrunek, który w razie potrzeby może zmienić tylko położna lub lekarz. Opatrunek ten zostanie zdjęty po pierwszej lub po drugiej dobie po operacji. W okolicy blizny kobieta może odczuwać miejscową bolesność i jest to normalny objaw. Niepokojące może być natomiast zaczerwienienie, bolesność lub ropny wyciek z rany oraz gorączka i ogólne złe samopoczucie. Są to wskazania do natychmiastowej konsultacji z lekarzem.
Rana po cesarce niekoniecznie musi być źródłem niepokoju. Można o nią skutecznie dbać. Po co? Po to, by była jak najmniej widoczna, i by nie stała się przyczyną odczuwanego dyskomfortu.
Opatrunku, założonego bezpośrednio po zabiegu, nie wolno jest moczyć. To jest bardzo ważne! Z tej przyczyny biorąc prysznic, należy opatrunek chronić przed dostępem wody (w handlu dostępne są bardzo przydatne w tym celu specjalne plastry aqua film).
Gdy rana się zagoi, bliznę należy myć najlepiej wodą i zwyczajnym mydłem (bezzapachowym, hipoalergicznym dla niemowląt, czy np. szarym mydłem typu "Biały jeleń”). Takie mycie należy powtarzać 2 - 3 razy dziennie, a gdy jest bardzo ciepło i ciało poci się, mycie zalecane jest jeszcze częściej. Po delikatnym, ale dokładnym osuszeniu rany (najlepszy do tego jest jednorazowy ręcznik), myte miejsce można przetrzeć środkiem odkażającym i posmarować maścią wygładzającą (np. cepan, contratubex). W okresie gojenia się rany po cesarskim cięciu należy nosić lekkie ubrania z naturalnych tkanin.
Jak długo dokucza blizna po cesarskim cięciu?
Cięcie cesarskie najczęściej wykonuje się w poprzek, bezpośrednio nad spojeniem łonowym. Po operacji brzuch jest obrzmiały, a blizna intensywnie różowa. Jeszcze przez kilka tygodni kobieta odczuwa ból przy dotykaniu blizny, z tym że niemal z każdym dniem ten ból jest coraz mniejszy. Gojeniu miejsca cięcia towarzyszy intensywne swędzenie.
Jeśli nie ma komplikacji, po siedmiu dniach od zabiegu są usuwane szwy. W tym samym czasie odpadają strupki, a blizna jest różowoczerwona. Rana nie powinna już wtedy boleć, chociaż możliwe jest, że będzie dawać dziwne odczucia, typu: drętwienie, mrowienie, pieczenie. Możliwe też jest ograniczone czucie w miejscu cięcia, albo całkowity brak tego czucia. Zdrętwienie skóry wokół blizny spowodowane jest przerwaniem nerwów przy przecinaniu powłok brzusznych. Taki stan może utrzymywać się wiele miesięcy po porodzie. Z czasem ślad po cięciu zacznie blednąć, by po kilku miesiącach stać się już prawie niewidocznym.
Zdarza się czasami, że w miejscu gojenia się rany tworzą się na skórze zgrubienia. To jest tzw. bliznowiec - nie jest on niczym groźnym, wygląda tylko trochę nieestetycznie. Czasami skóra ludzka ma wrodzoną skłonność do tego typu przerostu tkanki. W takim przypadku dobrze jest poradzić się specjalisty chirurga, który zaleci specjalne maści lub ew. korygujący zabieg chirurgiczny. Bywa też, że na skórze wokół blizny pojawią się drobne grudki. Takie zmiany są naturalne - powstają wskutek lekkiego, podskórnego krwawienia po operacji. Zmiany te powinny powoli zaniknąć, choć czasem pojedyncze zgrubienia mogą pozostać na trwale.
Jak karmić dziecko, by nie urażać rany na brzuchu?
Po cesarskim cięciu najwygodniej i najbezpieczniej jest karmić noworodka na siedząco. W tym celu należy na podbrzuszu położyć poduszkę i na tej poduszce oprzeć malucha. W ten sposób zmniejsza się ucisk na ranę na podbrzuszu. Można też karmić dziecko, leżąc na boku, z tym że panuje opinia, że karmienie na siedząco jest wygodniejsze i bezpieczniejsze dla kobiety.
Kiedy po cesarskim cięciu można bez ryzyka ponownie zajść w ciążę?
Zwykle następną ciążę można planować po upływie co najmniej roku od porodu zakończonego cesarskim cięciem. W tym czasie wszystkie blizny wewnętrzne oraz zewnętrzne cięcie powinny być już dobrze wygojone, a mięsień macicy będzie mógł wytrzymać trudy kolejnej ciąży.Przy każdym następnym cesarskim cięciu wzrasta ryzyko rozejścia się blizny w mięśniu macicy, silnego krwotoku oraz uszkodzenia pęcherza moczowego.
Uwaga!
To nie jest prawda, że raz wykonane cesarskie cięcie, „skazuje” kobietę na rozwiązywanie kolejnych ciąż także przez cesarskie cięcie. Ponowne cesarskie ciecie jest bardzo prawdopodobne wtedy, gdy przyczyną cesarskiego ciecia były wady w budowie miednicy czy też poważna choroba kobiety. Sześć na dziesięć kobiet, które urodziły pierwsze dziecko przez CC, następną ciążę kończy naturalnym porodem.
Powikłania po cesarskim cięciu – przyczyny, objawy i konsekwencje
Cesarskie cięcie podobnie jak każda inna interwencja chirurgiczna, niesie za sobą ryzyko powikłań, Pomimo że większość kobiet przechodzi przez cesarskie cięcie bez poważnych problemów, ważne jest, aby być świadomym możliwych konsekwencji, ich objawów, przyczyn i sposobów leczenia.
- Zakażenie rany po cesarskim cięciu może mieć różne przyczyny i wynikać m.in. z niedostatecznej sterylizacji sprzętu chirurgicznego lub z niedostatecznej higieny rany pooperacyjnej. Objawy zakażenia mogą obejmować zaczerwienienie i obrzęk brzucha (przede wszystkim w okolicy rany), pojawienie się ropnej wydzieliny z rany oraz intensywne dolegliwości bólowe w obszarze cięcie. Zakażeniu rany może towarzyszyć wysoka gorączka, sięgająca nawet 40°C. Zakażenie rany po CC stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia kobiety i wymaga natychmiastowej interwencji lekarza. W większości przypadków jednak konsekwencje ograniczają się jednak do wydłużenia procesu gojenia się rany i konieczności stosowania antybiotykoterapii (miejscowej lub doustnej);
- Przepuklina po CC czasami powstaje w wyniku osłabienia ściany brzusznej po operacji. Objawy przepukliny obejmują widoczne wybrzuszenie w okolicy rany, które może być bolesne, szczególnie podczas kaszlu lub wysiłku. Nieleczona przepuklina może nawet prowadzić do ostrych komplikacji, takich jak uwięźnięcie narządów wewnętrznych. Leczenie przepukliny najczęściej wymaga chirurgicznego naprawienie przepukliny;
- Zrosty po cesarskim cięciu są efektem zaburzeń w procesie gojenia się rany, w wyniku czego wytwarza się tkanka łączna między narządami wewnętrznymi. Objawy? Przewlekły ból odczuwany w dole brzucha, wyższa bolesność podczas miesiączek, powracające zapalenia dróg moczowych i dyskomfort, nieraz znaczny podczas zbliżeń seksualnych. W zaawansowanej postaci zrosty mogą stać się przyczyną problemów z płodnością i drożnością jelit. Zrosty leczy się chirurgicznie.
Inne konsekwencje cesarskiego cięcia.
Cesarskie cięcie może się także wiązać się z rzadziej występującymi powikłaniami Należą do nich:
- wewnętrzne krwawienia;
- zatorowość płucna;
- problemy z pęcherzem;
- upośledzenie czynności nerek.
Uwaga!
W przypadku wystąpienia po CC jakichkolwiek niepokojących objawów, takich jak silny ból, krwawienie, czy też trudności w oddychaniu, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. Wczesna diagnoza i wdrożenie niezbędnych procedur medycznych mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa kobiety i jej zdrowia!
Etapy usprawniania organizmu po cesarskim cięciu
Podstawą szybkiego powrotu do pełni sił jest odpowiednio zaplanowana rehabilitacja. Zależy od niej tempo powrotu do zdrowia i jego czas. Co może przyspieszyć gojenie, zmniejszenie ryzyka powikłań oraz powrót do pełnej funkcjonalności ciała?
- Bezpośrednio po operacji – w pierwszych godzinach należy zadbać o profilaktykę takich powikłań jak zakrzepy krwi – wskazane jest wykonywanie prostych ćwiczeń nóg i stop, częste zmienianie pozycji oraz stopniowanie pełnej pionizacji ciał;
- Pierwsze doby po porodzie – w zależności od stanu zdrowia zalecane jest powolne wstawanie i krótkie spacery, co pomaga w stymulowaniu układu krążenia i w przyspieszeniu procesu gojenia rany pooperacyjnej;
- Pierwsze tygodnie po CC– rehabilitacja polega na wzmacnianiu mięśni brzucha i miednicy;
- Długoterminowa rehabilitacja - w zależności od indywidualnego stanu zdrowia, po kilku tygodniach od operacji można stopniowo wprowadzać bardziej intensywne ćwiczenia fizyczne, z tym że zawsze powinno się w tym celu skonsultować z lekarzem i specjalistą od rehabilitacji.
A fizjoterapia?
Po cesarskim cięciu fizjoterapianie zawsze jest wymagana, może jednak znacznie przyspieszyć proces rekonwalescencji. Może także być pomocna w uniknięciu części powikłań. Właściwie zaprojektowane ćwiczenia pomagają w odzyskiwaniu kontroli nad mięśniami miednicy i brzucha, pomagają także w leczeniu bólu, mobilizacji rany i zapobieganiu powstawania zrostów. Wizytę u fizjoterapeuty uroginekologicznego warto rozważyć, gdy po cesarskim cięciu występują tego typu problemy, jak: trudności z kontrolą wypróżnienia pęcherza, ból w obszarze miednicy lub gdy proces gojenia rany jest opóźniony.
